Ảnh minh họa
Tuy nhiên, công tác xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trên địa bàn tỉnh từng lúc, từng nơi vẫn chưa đáp ứng yêu cầu; ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân chưa nghiêm. Tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị cơ bản được củng cố, kiện toàn, chất lượng cải cách hành chính, cải cách tư pháp từng bước được nâng lên nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trong triển khai xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam còn hạn chế.
Thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 9/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (Nghị quyết 27) về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng đã xây dựng và ban hành Chương trình số 34-CTr/TU, ngày 13/3/2023 thực hiện Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Chương trình 34), như sau:
- Về Mục đích:
Thống nhất cao về nhận thức và hành động của các cấp ủy, tổ chức đảng và chính quyền trong triển khai thực hiện các quan điểm, mục tiêu, trọng tâm, nhiệm vụ và giải pháp về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới theo tinh thần Nghị quyết 27, góp phần xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.
- Về Yêu cầu:
Bám sát, cụ thể hóa Nghị quyết 27; Kế hoạch số 11-KH/TW, ngày 28/11/2022 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020-2025 trong triển khai thực hiện nhiệm vụ và giải pháp về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Các cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam gắn với đổi mới và xây dựng, chỉnh đốn Đảng; xác định nhiệm vụ, nội dung thực hiện cụ thể, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền và yêu cầu thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị; thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc, bảo đảm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 27 và Chương trình 34 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh.
- Về nhiệm vụ, giải pháp:
1. Tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, nâng cao nhận thức về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
- Tăng cường triển khai thực hiện các quan điểm, mục tiêu, trọng tâm, nhiệm vụ và giải pháp về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các giải pháp xây dựng và hoàn thiện lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Qua đó, thống nhất nhận thức về các đặc trưng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết 27.
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân về Hiến pháp, pháp luật và yêu cầu, nhiệm vụ tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới; trong đó, quán triệt sâu sắc việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị; được tiến hành đồng bộ với thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
2. Cụ thể hóa việc bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân
- Lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa đầy đủ và thực hiện nghiêm chỉnh, đúng đắn, hiệu quả cơ chế nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở. Nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện các quy định của pháp luật theo hướng phát huy tốt hơn nữa các hình thức dân chủ trực tiếp của nhân dân; đổi mới cơ chế bầu cử để lựa chọn những người xứng đáng đại diện cho nhân dân, làm rõ những trường hợp không được bầu cử. Phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường pháp chế, đề cao đạo đức xã hội và trách nhiệm công dân, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức trên địa bàn tỉnh; xử lý nghiêm mọi hành vi lợi dụng dân chủ để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
- Chú trọng xây dựng ý thức và lối sống thượng tôn pháp luật, nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân trên địa bàn tỉnh trong thực thi Hiến pháp và pháp luật. Tiếp tục cụ thể hóa, triển khai thực hiện kịp thời, đầy đủ các quan điểm, chủ trương của Đảng và quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản công dân; quán triệt, thực hiện hiệu quả các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã tham gia. Thực hiện tốt nguyên tắc công dân được làm tất cả những gì pháp luật không cấm; quyền công dân không tách rời nghĩa vụ công dân, việc thực hiện quyền con người, quyền công dân không được xâm phạm lợi ích quốc gia - dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
3. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật nghiêm minh, hiệu quả, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh và bền vững
- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 83-KL/TW, ngày 29/7/2020 của Bộ Chính trị về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 48-NQ/TW, ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020. Đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật trên tất cả các lĩnh vực, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc, khơi dậy, phát huy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho phát triển nhanh và bền vững của địa phương, đất nước.
- Nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương, bảo đảm chuyên nghiệp, khoa học, hợp lý, kịp thời, khả thi, hiệu quả. Tăng cường kiểm tra, giám sát, rà soát, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, các chủ trương, quy định trái pháp luật; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu, kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực, “lợi ích nhóm” trong xây dựng và thi hành pháp luật tại địa phương.
- Đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác trợ giúp pháp lý để người dân và doanh nghiệp dễ tiếp cận pháp luật. Nghiên cứu, đề xuất đổi mới cơ chế thi hành pháp luật; xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong tổ chức thi hành pháp luật. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là đối với các lĩnh vực quan trọng liên quan đến lợi ích thiết yếu của người dân; thực hiện nghiêm chỉnh việc tiếp nhận, xử lý kịp thời, hiệu quả kiến nghị, phản ánh của người dân và doanh nghiệp.
- Quan tâm thực hiện tốt công tác củng cố, kiện toàn đội ngũ làm công tác pháp chế, cán bộ tham mưu xây dựng văn quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh; nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi hành pháp luật.
4. Nghiên cứu, đề xuất về tiếp tục đổi mới cơ cấu tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương; xây dựng nền hành chính nhà nước phục vụ nhân dân, chuyên nghiệp, pháp quyền, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả
- Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc nghiên cứu, đề xuất đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; bảo đảm Hội đồng nhân dân ở địa phương thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ trong việc quyết định các vấn đề của địa phương theo luật định. Tăng cường vai trò, nâng cao trách nhiệm của các thành viên Ủy ban nhân dân trong quản lý ngành, lĩnh vực. Thực hiện nguyên tắc một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính, các cơ quan có liên quan phối hợp thực hiện; từng bước xóa bỏ cơ chế phối hợp liên ngành, gắn với việc xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu.
- Thực hiện công tác quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh theo hướng xây dựng nền hành chính phục vụ nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, khoa học, trong sạch, công khai, minh bạch, tạo môi trường thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai hiệu quả Nghị quyết số 76/NQ-CP, ngày 15/7/2021 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030 và Nghị quyết số 10-NQ/TU, ngày 29/12/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về đẩy mạnh cải cách hành chính tỉnh Sóc Trăng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trọng tâm là nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức với 3 trụ cột chính: Tổ chức bộ máy; công vụ, công chức; hành chính điện tử và chuyển đổi số.
- Thực hiện hiệu quả việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước đi đôi với nâng cao trách nhiệm, gắn với bảo đảm nguồn lực, năng lực thực hiện pháp luật cho địa phương; khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn; phân định rõ trách nhiệm giữa cá nhân và tập thể, đề cao vai trò, trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu trong các cơ quan hành chính nhà nước.
- Tập trung phát triển toàn diện và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tỉnh theo Nghị quyết số 06-NQ/TU, ngày 11/7/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đáp ứng yêu cầu của nền hành chính quốc gia; nghiên cứu, đề xuất cải cách chế độ công vụ, công chức đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới; nghiên cứu, đề xuất về việc hoàn thiện và tổ chức thực hiện các hệ thống tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm, tiêu chuẩn nghiệp vụ, tiêu chí đánh giá cán bộ, công chức, viên chức dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao bằng sản phẩm cụ thể và sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp.
5. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, góp phần xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân
- Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo về đề xuất hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến tư pháp, xây dựng, hoàn thiện chế định tố tụng tư pháp lấy xét xử là trung tâm, tranh tụng là đột phá; bảo đảm tố tụng tư pháp dân chủ, công bằng, văn minh, pháp quyền, hiện đại, nghiêm minh, dễ tiếp cận, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của cơ quan điều tra, viện kiểm sát, toà án, thi hành án,… trên địa bàn tỉnh theo tinh thần Kết luận số 84-KL/TW, ngày 29/7/2020 của Bộ Chính trị về tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW, ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020; bảo đảm các hoạt động tư pháp được thực hiện nghiêm minh, dân chủ, khách quan, công bằng, bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Chú trọng phát triển nhân lực tư pháp trên địa bàn tỉnh đủ số lượng, bảo đảm chất lượng và có cơ cấu hợp lý.
- Quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy hội luật gia các cấp, phát huy vai trò, trách nhiệm của hội viên hội luật gia trong thực hiện nhiệm vụ theo đúng quy định của pháp luật. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và phát triển đội ngũ luật sư, tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ luật sư trên địa bàn tỉnh thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
- Nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện cơ chế huy động nguồn lực để xã hội hoá và phát triển các lĩnh vực công chứng, hòa giải, trọng tài, thừa phát lại, giám định tư pháp; về xây dựng đội ngũ hành nghề công chứng, hòa giải, trọng tài, thừa phát lại, giám định tư pháp đủ về số lượng và bảo đảm chất lượng, hoạt động chuyên nghiệp, tuân thủ pháp luật và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, đáp ứng tốt nhu cầu của xã hội.
- Nâng cao vai trò, tính chuyên nghiệp và chất lượng trợ giúp pháp lý, nhất là trong hoạt động tố tụng tư pháp trên địa bàn tỉnh; hiện đại hóa, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hệ thống trợ giúp pháp lý; nghiên cứu, đề xuất mở rộng đối tượng được trợ giúp pháp lý phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh.
6. Tăng cường kiểm soát quyền lực nhà nước; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực
- Lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường kiểm soát quyền lực bên trong mỗi cơ quan, đơn vị, giữa các cơ quan nhà nước, giữa các cấp chính quyền địa phương và giữa các cơ quan trong cùng một cấp chính quyền, bảo đảm mọi quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ, phải được ràng buộc bằng trách nhiệm, quyền lực đến đâu trách nhiệm đến đó, quyền lực càng cao trách nhiệm càng lớn; tổ chức, cá nhân lạm dụng, lợi dụng quyền lực phải bị truy cứu trách nhiệm và xử lý nghiêm. Kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của nhà nước và cán bộ, công chức, viên chức.
- Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả các cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực nhà nước của Đảng, Nhà nước và nhân dân trên địa bàn tỉnh; thực hiện đầy đủ nguyên tắc tập trung dân chủ, trách nhiệm giải trình, công khai, minh bạch trong từng cơ quan nhà nước. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan kiểm tra đảng, cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng, cơ quan thanh tra, kiểm tra. Phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan báo chí và nhân dân trong giám sát, kiểm soát quyền lực nhà nước.
- Phát huy hiệu quả vai trò của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh trong đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn tỉnh.
7. Lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường, chủ động hội nhập quốc tế đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới
- Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 73-KL/TW, ngày 20/5/2020 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW, ngày 09/12/2009 của Ban Bí thư về hợp tác nước ngoài trong lĩnh vực pháp luật, cải cách hành chính, cải cách tư pháp. Lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao năng lực của các cơ quan chức năng trong tổ chức thực hiện đầy đủ, hiệu quả các cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia và đã nội luật hoá.
- Tăng cường công tác thông tin đối ngoại trên địa bàn tỉnh về các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những thành tựu trong quá trình xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân của Việt Nam.
8. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhân dân trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
- Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai hiệu quả các nhệm vụ, giải pháp được nêu trong Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 17/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, thống nhất của Đảng, phát huy trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo và hiệu lực, hiệu quả trong quản lý, điều hành của Nhà nước. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng; khắc phục triệt để tình trạng thực hiện không đầy đủ, không nghiêm, không hiệu quả.
- Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện và cụ thể hóa, tổ chức thực hiện tốt cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” trên địa bàn tỉnh. Bảo đảm mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đều vì lợi ích và hạnh phúc của nhân dân; phát huy đầy đủ quyền làm chủ, tính tích cực, sáng tạo của nhân dân. Nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện cơ chế để phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, các quy định cụ thể để tăng cường và bảo đảm Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình; bảo đảm các tổ chức đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật, thực sự gương mẫu, đi đầu trong việc tuân thủ Hiến pháp và pháp luật.
- Phát huy đầy đủ, hiệu quả vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trên địa bàn tỉnh trong việc giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, kiểm soát quyền lực nhà nước và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần tăng cường sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hồng Nhi